Dna moczanowa (diathesis urica), nazywana też „skazą moczanową”, „artretyzmem” lub „podagrą” to schorzenie stawów, które objawia się silnym bólem i obrzękiem zapalnym wokół stawu objętego chorobą. W przypadku stawu śródstopno – paliczkowego jest nazywana „podagrą”, stawów rąk (kciuka, nadgarstka, łokcia) – „chiragrą”, stawu barkowego – „omagrą”, a stawów kręgosłupa – „rachidagrą”. Napad dny moczanowej pojawia się najczęściej gwałtownie, bywa bardzo silny i może trwać kilka dni lub nawet kilka tygodni .
Dna moczanowa – zwana „królową chorób i chorobą królów” pojawia się już w opisach pochodzących ze starożytnego Egiptu (ok. 3000 p.n.e.). Obszerne opisy objawów dny moczanowej, jej prawdopodobnych przyczyn i leczenia znajdziemy u Hipokratesa w V wieku p.n.e. Zauważał on związek dny z trybem życia i odżywiania nazywając ją „chorobą ludzi bogatych”. Jednak sześć wieków później Galen dostrzegł przyczyny dny nie tylko w sposobie życia i diecie lecz także w dziedzicznych predyspozycjach.
Pierwszy słowa „dna” użył dominikanin, Randolphus z Bocking, który w XII wieku nazwał tę chorobę „Gutta quam podagram vel artiticam vocant”, czyli „dną, która jest zwana podagrą lub zapaleniem stawów”. Termin pochodzi od łacińskiego słowa „gutta”, które oznacza „spadek” i jest związane ze średniowiecznym przekonaniem o istnieniu „humorów”, których równowaga gwarantuje zdrowie, a nadmiar jednego z nich w pewnych okolicznościach „spada” do stawu powodując jego ból i zapalenie.
Później dnę opisywał Thomas Sydenham, słynny angielski lekarz i propagator medycyny Hipokratesa, który sam cierpiał na podagrę. W XVII wieku Antoni van Leeuwenhoek, jeden z pionierów mikroskopii, opisał kryształki występujące w guzkach dnawych, ale wówczas ich chemiczny skład nie był jeszcze znany. Pięćdziesiąt pięć lat później lekarz William Stukeley, który również cierpiał na podagrę, opisał kryształy z zajętego chorobą stawu. W 1776 roku wykazano, że ich składnikiem jest kwas moczowy, a pięćdziesiąt lat później Sir Alfred Barring Garrod opisał sposób pomiaru kwasu moczowego w surowicy krwi i w moczu. Przez wieki podagra uważana była za chorobę typowo „męską”, choć już rzymski senator Seneka (I wiek p.n.e.) zauważył, że dotyka ona także kobiet, zwłaszcza po menopauzie .